Aż jedna czwarta dorosłych Polaków pali papierosy. Co czwarty z nich pali je regularnie, co może sugerować, że jest uzależniony od nikotyny. Około 80% palaczy deklaruje, że chciałoby rzucić palenie, niestety często im się to nie udaje. Czym jest nikotynizm? Dlaczego ludzie palą papierosy? Kiedy zaczynają się uzależniać? Jak skutecznie rzucić ten nałóg? Na te pytania odpowiemy w tym artykule.
Nikotynizm – co to jest?
Nikotynizm jest to uzależnienie od substancji, która znajduje się w papierosach, czyli nikotyny. Dopamina uwalnia się w organizmie, co powoduje, że łatwo uzależnia zarówno psychicznie, jak i fizycznie. Osoba paląca sięga po papierosa najczęściej w stresowych sytuacjach, aby dostarczyć sobie potrzebny hormon szczęścia, dlatego trudno jest rzucić ten nałóg. Dym tytoniowy wywołuje negatywne skutki u osób palących, ale też u tych, którzy narażeni są na wdychanie dymu. Codzienna dawka nikotyny może prowadzić do licznych chorób i problemów zdrowotnych.
Od pierwszego papierosa do uzależnienia
Czy początek uzależnienia od tytoniu zaczyna się już od pierwszego papierosa? I tak i nie, wszystko zależy od silnej woli człowieka i jego skłonności do uzależnień. Niewątpliwie jednak już od pierwszego zapalenia papierosa można wpaść w nikotynizm. Osoba uzależniona odczuwa silny pociąg do nikotyny, nie tylko psychiczny, ale i fizyczny. Z czasem organizm domaga się coraz większych dawek nikotyny, więc zaczyna się palić częściej i mocniejsze warianty papierosów. Rozwój tego nałogu jest taki sam, jak przy uzależnieniu od innych substancji psychoaktywnych.
Szybkość uzależnienia od papierosów może być zróżnicowana w zależności od indywidualnych predyspozycji, ilości wypalanych papierosów oraz genetyki. Należy jednak pamiętać, że nikotyna zawarta w papierosach jest silnie uzależniająca, a ryzyko uzależnienia rośnie już po kilku pierwszych próbach palenia.
Podkreślają eksperci z portalu ratownikmed.pl
Papieros na redukcję stresu i jako sposób socjalizacji
To, że papieros redukuje stres, jest mitem. Nikotyna tak naprawdę pobudza, a uspokaja tylko osoby uzależnione, ponieważ zaspokaja głód nikotynowy. Dla niektórych wyjście na papierosa jest też doskonałą okazją do nawiązania bliższych relacji ze współpracownikami, znajomymi na imprezie itp. Nastolatkowie często zaczynają palić, aby nie odstawać od swojej grupy rówieśniczej i popisać się przed kolegami. Nałóg papierosowy może rozpocząć się od razu lub dopiero po jakimś czasie. Lepiej jednak nie sięgać po papierosy i nie narażać się na choroby układu oddechowego oraz spore wydatki na nowe paczki.
Mechanizm uzależnienia a palenie tytoniu
Jeśli pobudzi się receptory nikotynowe, które znajdują się w mózgu człowieka, to uwalniają one substancje odpowiedzialne za aktywację neuronów. Jedną z tych substancji jest dopamina, zwana też hormonem szczęścia. Regularne stosowanie wyrobów tytoniowych doprowadza do osłabienia receptorów na działanie nikotyny. Wówczas człowiek coraz częściej odczuwa przymus sięgnięcia po papierosa i pogłębia swoje uzależnienie. Mechanizm uzależnienia jest taki sam jak w przypadku alkoholu, narkotyków czy innych substancji psychoaktywnych.
Uzależnienie od nikotyny – objawy nikotynizmu
Aby rozpoznać, czy palenie papierosów nosi znamiona uzależnienia, warto poznać, jakie są objawy tego nałogu. Najczęstszym objawem jest głód nikotynowy, czyli odczuwanie bardzo silnej potrzeby zapalenia. Pojawia się też rozdrażnienie, kiedy nie możliwości zapalenia papierosa, a także lęk i problemy z koncentracją. Nałogowy palacz z biegiem czasu wypala coraz więcej papierosów w ciągu dnia i traci kontrolę nad ilością kupowanych paczek. Osoba uzależniona pali mimo tego, iż wie, jakie są negatywne skutki nikotynizmu.
Palenie tytoniu powoduje raka i choroby serca – skutki nikotynizmu
Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów zdrowotnych ICD-10 mówi, że nikotynizm to uzależnienie od nikotyny. O skutkach zdrowotnych tego nałogu możesz dużo dowiedzieć się z samych opakowań papierosów, ponieważ są na nich zamieszczone ostrzeżenia. Najczęstsze skutki palenia, to:
- nowotwór;
- udar mózgu;
- choroba niedokrwienna serca;
- choroba naczyń krwionośnych;
- przewlekła obturacyjna choroba płuc;
- rak płuc;
- choroba Buergera;
- większe ryzyko zgonu.
Pamiętaj, że w skład papierosa nie wchodzi tylko nikotyna. Znajdują się tam też substancje smoliste, kadm, tlenek węgla, amoniak, aceton i cyjanowodór.
Czy bierne palenie szkodzi?
Światowa Organizacja Zdrowia potwierdza, że dym papierosowy jest tak samo niebezpieczny dla osób, które wdychają go czynnie, jak i biernie. Bierne palenie to wdychanie dymu papierosowego wydychanego przez palacza. Może wywołać m.in. astmę, podrażnienie dróg oddechowych, czy też zespół nagłej śmierci u niemowląt. Ryzyko zachorowania na raka płuc u osób palących biernie to aż 24%! Jeżeli zdarza ci się palić w miejscach publicznych tj. park, czy chodnik, to zadbaj o to, aby twój nałóg nie wpływał niekorzystnie na osoby w otoczeniu.
Skuteczne metody rzucenia palenia
Statystyki mówią, że około 80% palaczy w Polsce chce zwalczyć swój nałóg. Czy istnieją jakieś skuteczne sposoby na wyjście z nikotynizmu? Nie ma jednej sprawdzonej metody na całkowite rzucenie, ale istnieje kilka możliwości, które warto sprawdzić. Niezależnie od wybranego sposobu, najważniejsza jest jednak determinacja.
Nikotynowy zespół abstynencyjny
Podczas leczenia uzależnienia od nikotyny może pojawić się nikotynowy zespół abstynencyjny. Przejawia się on rozdrażnieniem, zaburzeniami snu, zwiększonym apetytem, kaszlem oraz zaparciami. Objawy odstawienne pojawiają się, ponieważ organizm odczuwa brak substancji psychoaktywnej, od której się uzależnił. Mimo tych nieprzyjemnych następstw warto utrzymać abstynencję i całkowicie wyleczyć się z nałogu.
Nikotynizm – leczenie i silna wola
Istnieje kilka sprawdzonych sposobów na wyleczenie nikotynizmu. Najpierw dobrze jest zacząć od stopniowego rzucania, czyli ograniczania ilości spalanych papierosów w ciągu dnia, unikania sytuacji kojarzących się z sięganiem po papierosa i podejmowanie innych aktywności. Można też pomyśleć o nikotynowej terapii zastępczej, czyli o lekach z nikotyną, aby pozbyć się nawyku palenia i odstawić inne substancje zawarte w papierosie. Kolejnym sposobem jest nagradzanie za niepalenie. Pieniądze przeznaczone na papierosy warto wtedy odkładać w skarbonce, aby kupić sobie za nie coś, co będzie nagrodą za walkę z nałogiem. Tak jak przy innych uzależnieniach – dobrą opcją jest też skorzystanie z pomocy specjalisty, który pomaga w rzucaniu palenia.
Postaw na zdrowie i rzuć palenie
Poza fizycznymi i psychicznymi skutkami palenia dochodzi też kwestia ekonomiczna. Paczka papierosów kosztuje aktualnie około 15 zł i drożeje z dnia na dzień. Osoba uzależniona, która wypala jedną paczkę dziennie, musi liczyć się z miesięcznym kosztem około 450 zł, co daje naprawdę dużą kwotę.
Rzucenie palenia i zwalczenie nikotynizmu nie tylko uratuje twój portfel, ale też zdrowie. Po upływie 24 godzin pozbywasz się całkowicie dwutlenku węgla z organizmu. Organizm zaczyna się regenerować, zaczynasz lepiej oddychać, znika tzw. kaszel palacza, poprawia się kondycja i zmniejszasz ryzyko nowotworów i chorób serca. Rzuć papierosy – zaoszczędź pieniądze i postaw na swoje zdrowie!
Powiązane:
- Uzależnienie od leków – czym jest lekomania? Jakie są objawy uzależnienia? Na czym polega leczenie lekomanii?
- Często grasz w gry hazardowe? Sprawdź, czym jest uzależnienie od hazardu i jakie są jego cztery fazy
- Uzależnienie od internetu u dzieci i nastolatków. Czym jest siecioholizm, kiedy potrzebna jest terapia?
- Uzależnienie od gier komputerowych. Jak rozpoznać uzależnienie od komputera i gier? Jakie są objawy uzależnienia od gier?
- Fonoholizm, czyli uzależnienie od telefonu. Nadużywanie telefonu to nałóg – poznaj objawy uzależnienia od smartfona
- Uzależnienie od narkotyków – czy jestem narkomanem? Zapobieganie i leczenie narkomanii.
