Osobowość neurotyczna jest znana psychologii już od dawien dawna. Jednak cały czas specjaliści badają i analizują to intrygujące zaburzenie. Intrygujące oczywiście dla nauki, ponieważ osoby cierpiące na osobowość neurotyczną nie mają lekkiego życia. Na czym jednak dokładnie polega to zaburzenie, z jakimi trudnościami musi się zmierzyć osoba neurotyczna?
Neurotyczna osobowość w spojrzeniu psychologicznym
Osobowość neurotyczna z wszelkimi jej cechami znana jest psychologii już od dawna. Zajmował się nią, chociażby Zygmunt Freud i to w szczególnym stopniu, ponieważ właśnie to zburzenie interesowało go wyjątkowo mocno. Sam termin ten został jednak ukuty przez Hansa Eysencka, twórcę teorii temperamentu. Ciekawe jest także to, co psychologia w ogóle sądzi o osobowości neurotycznej.
Karen Horney, niemiecka psychoanalityk i psychiatra, uważana obecnie za jeden z największych autorytetów neopsychoanalizy, pokazuje, czym jest neurotyczna osobowość naszych czasów. Wskazuje, poprzez swoje wieloletnie badania, że praktycznie nie ma ludzi, którzy wykazują jedynie osobowość neurotyczną. Jesteśmy złożonymi organizmami, które także w spojrzeniu psychologicznym nie są zero jedynkowe. Właśnie dlatego zachowania i cechy neurotyczne występują w połączeniu z wieloma innymi cechami osobowości.
Czym w ogóle jest osobowość neurotyczna?
Czy jednak psychologia przedstawia obraz neurotyka, który byłby ogólnym odniesieniem do tego osobowości? Oczywiście, że tak! Neurotyk to osoba, która ciągle się zamartwia, ma często bezpodstawne obawy i skłonności do przygnębiania. Charakteryzuje się również podkreślaniem negatywnych doświadczeń i przeżywaniem ich w bardzo emocjonalny sposób.
Trzeba podkreślić, że ten typ osobowości ma skłonności do uzależnień oraz popadania w różne choroby o podłożu psychicznym. Nie jest to oczywiście regułą, ale zauważa się takie tendencje.
Neurotyczność i jej przyczyny
Co jednak leży u podstaw osobowości neurotycznej i jej dominacji u człowieka? Zdania tutaj są podzielone albo może precyzyjniej mówiąc, nie są jednoznaczne. Zdaniem niektórych badaczy główną przyczyną osobowości neurotycznej są predyspozycje genetyczne. Inne osoby wskazują na duży wpływ wczesnego dzieciństwa oraz różnych, często traumatycznych sytuacji, które miały miejsce w przeszłości.
Tymczasem naukowcy próbują szukać przyczyn neurotyzmu również w ciele ludzkim, a dokładniej w zbyt dużej aktywności współczulnego układu nerwowego.
Ciekawe jest również to, że na poziom neurotyczności ma wpływ miejsce, w którym przebywamy. Badania wykazały bowiem, że dane typy osobowości gromadzą się szczególnie w określonych obszarach. Dla przykładu Polska uważana jest za najbardziej neurotyczny kraj europejski, który badano.
Neurotyzm, czyli pierwsze cechy neurotyka
O wielu cechach neurotyków już wspominaliśmy. Jednak niestety jest ich dużo więcej. Specjaliści wskazują na przykład, że pierwsze oznaki tego typu osobowości są widoczne już u dzieci i młodzieży, a uwidaczniają się jako tak zwana negatywna emocjonalność.
Psychologowie podkreślają także, że poziom neurotyczności nie jest przez całe życie takie sam i może zależeć od wielu różnych czynników.
Mówiąc o cechach towarzyszących osobowości neurotycznej, należy wspomnieć również o niskim poczuciu własnej wartości i różnego rodzaju fobiach. Do tego wszystkiego osoby neurotyczne przeżywają też cierpienia i trudności w kontaktach z innymi oraz z samym sobą.
Reasumując, do najważniejszych i najpopularniejszych oznak związanych z osobowością neurotyczną można zaliczyć:
- niską odporność na stres,
- niezrównoważenie emocjonalne,
- częste stany lękowe,
- nieuzasadniony strach i niepokój,
- frustracja,
- nagłe i częste zmiany nastroju.
Oczywiście wymienione tutaj cechy, możemy spotkać u każdego z nas, szczególnie w konkretnych sytuacjach życiowych. Jednak w wypadku osób z dominującą osobowością neurotyczną tego typu zachowania występują dużo częściej niż u przeciętnej osoby i są dosyć łatwo zauważalne!
Skuteczna terapia i leczenie osobowości neurotycznej
Czy można mówić o leczeniu osobowości neurotycznej? Z technicznego punktu widzenia, nie. Wynika to bowiem z faktu, że osobowość taka nie jest traktowana jako rodzaj choroby psychicznej. Dlatego też nie istnieją konkretne metody leczenia tego typu osobowości. Jednakże w sytuacji występowania bardzo neurotycznych cech osobowościowych, niektóre osoby oraz ich rodziny, dla których zaczyna być to problemem, starają się poradzić sobie z nimi, albo chociaż zrozumieć ich podstawy dzięki różnego rodzaju terapiom.
Są one w duże mierze oparte na analizie przeszłych zdarzeń, sytuacji z dzieciństwa i innych spraw, które mogły mieć duży wpływ na rozwój osobowości neurotycznej i dominujące występowanie cech tego typu osobowości. Psychoterapia pozwala więc często dotrzeć do korzeni i początku pojawiania się neurotyzmu, a przy tym nabyć umiejętności pozwalających radzić sobie ze stresem i negatywnymi emocjami.
Praktycznie każdy z nas może określić swój typ osobowości, korzystając z profesjonalnych testów, które dostępne są w gabinetach psychologicznych. Jeśli więc zaobserwujemy u siebie albo u swoich bliskich częste zachowania neurotyczne, warto skorzystać z takiej możliwości i udać się do psychologa na taki test.
Do czego może doprowadzić neurotyczna osobowość naszych czasów?
Skoro jednak opisywana przez nas osobowość nie jest klasyfikowana jako choroba psychiczna to dlaczego warto zdobyć o niej informacje, a nawet wykonać wspomniany test? Ogólnie przyjętą prawdą jest, że każdy człowiek czasem zachowuje się tak, iż można by w powiedzieć o nim, że jest neurotykiem. Jednak zachowania charakterystyczne dla tej osobowości mogą być wynikiem gorszego dnia, problemów rodzinnych, złego samopoczucia czy jeszcze innych zdarzeń życiowych. Jeśli jednak pojawiają się one często, czyli każdego dnia, może okazać się, że odznacza się on wysokim wskaźnikiem neurotyczności. Co to oznacza? Osoby takie narażone są na występowanie różnych chorób oraz dolegliwości. Szczególnie niebezpieczne mogą być zaburzenia psychiczne, takie jak ataki paniki, fobie, depresja, zaburzenia lękowe oraz wiele innych, które mają niebagatelny wpływ na życie i funkcjonowanie człowieka w społeczeństwie.
Powiązane:
- Osobowość borderline, czyli osobowość z pogranicza. Czy da się leczyć osobowość chwiejną emocjonalnie?
- Czym jest osobowość unikająca? Kryteria diagnostyczne osobowości lękliwej. Czy terapia tego zaburzenia osobowości przynosi efekty?
- Osobowość histrioniczna, czyli histrioniczne zaburzenie osobowości, które powoduje chęć bycia w centrum uwagi!
- Borderline – objawy, test i diagnoza. Sprawdź cechy osobowości z pogranicza
- Czy dotyczy cię problem zaburzenia osobowości? Test psychologiczny pomoże ci to sprawdzić!
- Osobowość schizoidalna – diagnozowanie. Poznaj objawy i leczenie tego zaburzenia osobowości! Czy psychoterapia może wyleczyć schizoidalne zaburzenia osobowości?
